CHUYỆN ĐẶT TÊN

Cái tên người ở quê tôi nghe thật buồn cười, nhưng cũng là một câu chuyện rắc rối ra phết. Nhiều lúc nghe nó vô nghĩa, trần tục...nhưng là những sự lựa chọn thông minh, không phải ở đâu cũng nghĩ ra được. Mỗi cái tên cần thỏa mãn ít nhất hai tiêu chí. Một là không trùng với cụ cố cụ tổ nào đó, cả bốn bề hai bên nội ngoại. Thứ hai là tránh những tên đẹp, con ma nó bắt. Để thỏa mãn hai tiêu chí đó người ta thường dùng những tên tục, mà lúc chửi nhau hay văng ra. Có gia đình lịch sự hơn, đặt tên con bằng những dụng cụ trong nhà... Sáo, Đăng, Giỏ .... đặt tên cho con hết cả chục thứ dụng cụ trong nhà rồi vẫn đẻ, không biết dùng tên gì nữa, lại dùng cái tên con ma cũng sợ. Có những gia đình không muốn đặt tên tục, nhắc đi nhắc lại mấy cái ấy rồi chúng nó lại đẻ ra hàng đàn hàng đống, khổ. Họ chọn những tên vô thưởng vô phạt, vô nghĩa, không động chạm đến ai, cũng không ảnh hưởng đến vấn đề dân số, như tên: Xờm, Xợp,  Trợi, Nầy, Oóc, Lậy, Chằn, Hặm, Xoong, Kệ ... Con đông là chuyện bình thường ở quê tôi hồi đó. Có nhà anh Cu Xờm, đẻ một lô thằng con trai, không đếm hết. Có đứa ngủ quên ngoài cây rơm, bị chết rét. Khi cần rơm ra lấy mới biết.

Nói chuyện đặt tên lại nhớ đến chuyện ngụ ngôn đặt tên cho mèo. Chuyện kể rằng: Có một người rất yêu quý con mèo, muốn đặt cho nó một cái tên thật ấn tượng. Suy tính mãi, ông đặt tên cho nó là Trời, vì trời ai cũng phải sợ. Nhưng một người bạn ông lại nói: trời thua mây, vì trời bị mây che. Ông nghĩ cũng phải, thế là mèo ông lại có là Mây. Một người bạn thứ hai lại nói với ông, mây là gì so với gió, gió thổi bạt cả mây. Ông lại đổi tên mèo là Gió. Một người thứ ba biết chuyện, lại nói với ông: Bức tường có thể chắn được gió, gió thua tường. Nghĩ cũng có lý, thế là ông đổi tên mèo thành Tường. Lại có người thứ tư lói: Chuột khoét đổ cả tường, chứng tỏ chuột khỏe hơn tường. Ông lại đổi tên mèo là Chuột. Con trai ông nói ngay: Mèo ăn thịt được chuột kia mà. Ông nói như người vừa tỉnh giấc: Đúng rồi, thôi cứ tên Mèo là hay nhất. Thế là mèo lại hoàn mèo.

Có cái tên đặt nghe đơn giản, có cái tên phải lựa chọn chán chê, có cái tên phải họp lên họp xuống mới quyết định được, có cái tên lại làm cho bao nhiêu người tranh cãi qua hàng mấy thế hệ.