BÀI THƠ PHỚT LỜ (Hồi ký)

Năm 1970 – 1976, ở viện Khoa học kỷ thuật Nông nghiêp có anh Thanh Cảnh hay làm thơ. Anh thường làm thơ tức cảnh, văn nghệ cho vui. Dạo đó trong viện này có anh Trần Quang Thuyết, đang nghiên cứu sản xuất bèo dâu để bón cho lúa. Một đề tài rất hay. Ông Bùi Huy Đáp thường đến thăm phòng anh. Sau đó anh Thuyết lại nghiên cứu cây cốt khí, một loại cây cải tạo đất vùng đồi, vừa là phân xanh, vừa chống xói mòn. Đang làm bèo dâu, nay lại lên đồi làm cốt khí, anh Thuyết được anh Cảnh tặng ngay một bài thơ:

Năm xưa anh Thuyết lộn bèo

Năm nay anh Thuyết lại leo lên đồi

Anh đi cả viện bồi hồi

Sợ rằng anh lại lộn đồi về không.

 Anh Thuyết nghe xong nói: Thế nào tao cũng cho mày một trận. Nói thế thôi chứ chẳng thấy trận nào cả, hai ông lại rít thuốc lào với nhau suốt ngoài quán bà Béo.

Viện Khoa học kỷ thuật nông nghiệp lúc đó có anh Hoàng, phó tiến sỹ, mới về nước. Cũng là dân văn vẻ, lá lay ra phết. Vợ chồng anh cùng ở trong khu tập thể với chúng tôi. Ông Hoàng có chuyện léng phéng gì hay sao mà, đang đêm bà vợ la ầm lên. Sợ hàng xóm biết chuyện, anh Hoàng vội quỳ trước mặt vợ: Lạy em, đừng làm ầm lên.

Hồi đó các phòng ở tập thể ngăn cách nhau bằng cót. Vợ chồng ngủ với nhau, ban đêm không dám quậy, sợ hàng xóm nghi làm chuyện chi “bất chính”. Vì thế, chuyện của anh Hoàng chẳng giấu được ai. Sáng hôm sau anh Cảnh có ngay tác phẩm mới:

 Ngày xưa lạy phật lạy trời

Ngày nay lạy vợ, chuyện đời lai hy.

Có cô Hằng, mới về viện, cũng bị anh Cảnh làm thơ. Cô Hằng đang trẻ, xinh, mới ở Liên xô về. Bơ sữa vẫn còn dính da nên trắng trẻo, hấp dẫn lắm, đến bữa ăn ai cũng ngó. Cô Hằng nghiên cứu đề tài chống nẩy mầm ở khoai tây. Anh Cảnh có thơ tặng người đẹp:

          Trông ngoài bì bạch trắng ngần

          Khoai tây thì đã mọc mầm còn đâu

Anh Cảnh còn có thơ cho cô Quy, cũng hay không kém bài trên đây. Cô Quy học đại học Tổng hợp mới ra trường, về công tác cùng anh Đài, cùng nghiên cứu về vi sinh vật. Anh Đài khoe với mọi người đã tìm được vi sinh tổng hợp “bê đui”, tức là vi ta min B12. Anh Cảnh có ngay thơ tặng anh Đài:

          Anh Đài tổng hợp bê đui

          Đến khi mất điện, bê đùi cô Quy.

Cứ thế, hầu như hôm nào anh Cảnh cũng có thơ cho một ai đó. Nghe thơ, bọn con trai thì cười xòa, còn đám chị em thì không hào hứng lắm. Chị Ngọc Anh, làm ở thư viện, nghe chị em bàn tán chuyện làm thơ của anh Cảnh, đã nghĩ ra được một bài...

         Một hôm, giữa buổi ăn cơm ở bếp tập thể, anh Cảnh đang đọc thơ, nói cười vui vẻ. Chị Ngọc Anh nói: Cảnh có thích mình họa lại không. Anh cảnh nói ngay: Rất hân hạnh. Chị Ngọc Anh đọc luôn:

 Đồn rằng anh Cảnh hay thơ

          Chị em ta cứ phớt lờ như không.

 Anh Cảnh đỏ mặt, chẳng nói gì. Từ đấy dân trong viện ít được nghe thơ của anh.